variatio delectat

english below

W instalacji variatio delectat eksploatuję kilka rodzajów błędu:

• błąd jako odstępstwo od normy,
• błąd jako wada przedmiotu, bryła zawierająca wadę, defekt,
• błąd w kontekście przeinaczenia, perspektywa niemożliwa, surrealistyczna, inspirowana obrazami Giorgio de Chirico,
• błąd w kontekście błędu w wykonaniu czegoś,
• błąd w odniesieniu do mankamentu danej rzeczy,
• błąd odczytu, przedmiot i jej obraz nie przystają do siebie, obraz mentalny stworzony przez mózg na podstawie błędnych przesłanek,
• błąd jako obraz pozorny,
• błąd, nieprawidłowe widzenie, obraz ukryty,
• błąd celowy, pomyłka intencjonalna,
• niedopracowanie jako strategia: niedokładność – wielość interpretacji – niejednoznaczność.

variatio delectat (‘odmiana bawi’) – to cytat z Orestesa Eurypidesa

W instalacji wykorzystuję zjawisko psychofizjologiczne, zwane obrazem cyklopowym – proces psychiczny, w wyniku którego powstaje obraz mentalny obserwowanej sceny, stworzony przez mózg poprzez połączenie dwóch płaskich obrazów otrzymanych z obu oczu. Z tego procesu korzystają autostereogramy, aby oszukać mózg, tworząc cyklopowy obraz pozorny z pozornych, przypadkowych wzorów. Nazwa wzięła się od mitycznego cyklopa z Odysei Homera, istoty obdarzonej jednym okiem. Odnosi się do sposobu, w jaki osoby normalnie widzące postrzegają środek obuocznego pola widzenia – jako leżący pomiędzy ich oczami, jakby widziany przez oko cyklopa. Stwierdzenie ”bodziec cyklopowy” jest ironiczne, ponieważ cyklop nie byłby w stanie go zobaczyć. Mając tylko jedno oko, nie mógłby dostrzec dwuocznych wyznaczników głębi (takich jak rozbieżności między obrazami z prawego i lewego oka).

Nazwę tę utworzył węgierski inżynier Béla Julesz, który sądził, że stereopsja może pomóc w dostrzeganiu zakamuflowanych obiektów. Różnice przesunięcia losowych kropek (RDS) są wystarczające do powstania efektu stereoskopowego.

Drugim efektem jest tzw. wallpaper effect, stąd forma instalacji nawiązująca do tapety. Patrząc na powtarzające się, tapetowe wzory, widzimy obraz wieloplanowy.

Działanie wizualne oparte jest na zasadzie przekraczania granic widzialnego, kompilowaniu złudzenia z wytworem percepcji wzrokowej. Stworzenie wizji – produktu aparatu percepcyjnego, z elementów rzeczywistych, odbieralnych zmysłowo, nałożonych na wytworzone intencjonalnie sytuacje przestrzenne. Treść jest możliwa do odcyfrowania tylko w pewnych specyficznych warunkach przestrzennych. Dwuwymiarowy obraz, będący rzutem sytuacji przestrzennej, ponownie – w procesie odcyfrowywania przez zmysły – staje się elementem fałszującym przestrzeń architektoniczną.

In variatio delectat I have exploited several types of errors:

• error as a deviation from the norm
• error as a thing with a defect
• error in transformations, impossible, surrealistic perspectives, inspired by the paintings of Giorgio de Chirico
• error in one’s actions
• error as a flaw in a given object
• perception error: a thing’s image and the thing itself don’t match; a mental image formed by the brain from erroneous inputs
• error of an apparent image
• error as an incorrect point of view, a hidden image
• erring intentionally
• lack of perfectness as a strategy: inexactness – multiple interpretations – ambiguity

variatio delectat – variety is amusing – is a quote from Euripides’ Orestes.

I used the Cyclopean image effect in the installation. It is a psychophysiological effect resulting in a single metal image of a scene, made in the brain by combining the two-dimensional images from the two eyes. This effect is exploited by autostereograms, images, that fool the brain into seeing a Cyclopean image just from seemingly random patterns. The name has its origin in Cyclops, a mythical single-eyed creature as described in Homer’s Odyssey – it refers to the way the two-eyed have their point of view located between the eyes, as if through the eyes of a cyclops. The term cyclops’ stimulus is ironical in that a cyclops would not be able to perceive it – having just one eye, they couldn’t observe anything indicators of depth, such as the differences between images of the right and left eyes.

The name has been created by Béla Julesz, a Hungarian engineer. He thought that stereopsis could help in observing camouflaged objects, and proved that random dot stereograms (RDSs) are sufficient for the stereoscope effect.

The other effect employed is the wallpaper effect; the form of the installation pertains to wallpapers. A multiplanal image emerges as one stares at the repeating, wallpaper-like patterns.

This effect is based on a rule crossing the limits of the observable, compiling delusions with results of visual perception; making a vision – the product of the perceptive apparatus from real perceptible elements layered with intentionally paired spatial situations. The content can be deciphered only under some specific spatial conditions. The two-dimensional image, while being a cast of a three-dimensional arrangement, once again creates false architectonic spaces.

https://en.wikipedia.org/wiki/Cyclopean_image