skiagrafia/skiagraphy

Faculdad Belles Artes Universidad de Granada Espana 2016
spanish and english catalogue Catalogo Alicjia PDF

SKIAGRAFIA – pochwała cienia

english below

Skiagrafia – instalacja eksplorująca temat światła i cienia. Jest to cykl obiektów będących artystyczną interpretacją zjawiska cienia i odbicia; próbą poszukiwania zjednoczenia tej pary przeciwieństw. Inspiracją dla mnie stała się estetyka japońska podkreślająca wartość tego, co zacienione, mroczne, niedoskonałe, nieostre oraz szczególną atmosferę słabo oświetlonych przestrzeni w przytłumionym świetle. Odnoszę się tu szczególnie do eseju Junichiro Tanizaki, w którym to autor przeciwstawia europejską skłonność do jaskrawego i bezcieniowego oświetlenia japońskiemu, tradycyjnemu sposobowi życia w półcieniu. Jest to również odrzucenie negatywnych konotacji głęboko zakorzenionego w naszej kulturze odbioru ciemności jako materii o znaczeniu negatywnym. (Średniowieczna metafizyka Światła-Boga i ciemności-szatana; wg Carla Gustawa Junga cień ma być gorszą, złą częścią osobowości, w malarstwie tenebrystów: Carravagia i Rembrandta, ciemność związana jest z mrokiem duszy, w przeciwieństwie do światła umysłu.)

 

Pochwała cienia to również odniesienie do zjawiska widzenia w ciemności. Fenomen widzenia w ciemności związany z percepcją ludzkiego oka – akomodacja, aktywność innych partii oka. W słabo oświetlonych przestrzeniach postrzeganie kolorów jest ograniczone, gradacja następuje według jasności względnej.

 

Czy cień jest tylko brakiem światła? Cień naśladuje, nieistotne, czy jest to rzecz martwa czy żywa. Jest obrazem złączonym z tą rzeczą i powtarzającym jej ruchy. Jednocześnie jest osobliwie półprzezroczysty i niematerialny. Przedmiotem mojego szczególnego zainteresowania jest cień przywiązany. Cień, który nie stanowi kontrastu dla kształtu, ale go współtworzy; jest mniejszym natężeniem światła i barwy.

 

Światło i cień stanowią dopełnienie. Niemożliwym jest zarówno widzenie w pełnej jasności, jak i w całkowitej ciemności – potrzebny jest stan pośredni. Światło umożliwia nam widzenie, porządkuje przestrzeń, rytmizuje, dzieli na obszary jasne i zacienione. Cień to materia ciągle poddająca się reprodukcji, niedookreślona, migotliwa, podkreślająca głębię, fakturę, wypukłość. Cieniem można malować; według Pliniusza Starszego malarstwo wzięło swój początek w momencie obrysowania ludzkiego cienia.

 

Instalacja Skiagrafia to próba materializacji cienia jako bryły, animacji; uchwycenie jego pozornego istnienia, jego kształtu, nadanie mu formy. Cień, który z niczego stał się czymś namacalnym, odnosi się do mroku i śmierci; to przyczyna skiafobii – lęku przed cieniem.

 

Cień, który rzuca cień i ponownie rzuca cień – nieuchwytna postać czegoś urzeczywistniona i ponownie urzeczywistniona.

 

Inspiracją do instalacji Skiagrafia jest cień opisany przez Platona w jednym z dialogów pt. Państwo. Alegoria jaskini i cieni ludzi zgromadzonych wokół ognia – źródła światła, to zdeformowane odbicie rzeczywistości; ułuda zmysłów oraz zaledwie słaby ślad idei. Platon jest również autorem koncepcji budowy świata z pięciu brył idealnych: czworościanu, sześcianu, ośmiościanu, dwunastościanu i dwudziestościanu, i przypisania ich do pieciu materii-żywiołów: ognia, wody, powietrza, ziemi i kosmosu. Poszukiwanie porządku świata według zasad geometrycznych jest główną ideą i osią projektu; cienie zaś przypominają, jak niedoskonały jest nasz obraz świata.

 

SKIAGRAPHIA – the praise for the shadow

 

Skiagraphia is an installation for exploring the topics of light and shadow. It is a cycle of objects being artistical interpretations of the phenomena of shadow and reflection; an attempt to find a way to put this pair of opposites together. I think that the real value lies in what is dim, dark, imperfect, blurred or, especially, set in a peculiar atmosphere of spaces of subdued lights. With this, I try to deroot the already deep, pejorative connection between darkness and negative matter from our culture.

 

Praising the shadow references the way you see in the dark as well. This phenomenon, related to the perception of the human eye – acclimatization and activity of different parts of the eye. The possibility of observing light in ill-lit spaces is heavily limited, gradation aligns with subjective brightness. It is not possible to see in full brightness or in full darkness – there is a need for a state in between. Light enables seeing, orders our surroundings and gives a rhythm to it, and draws bright and dark areas.

 

Light is the reason for shadow, gives it its shape and values, its texture and density. Yet shadow as a space lacking light, an area, into which no light enters, is an occurrence – an unstable, ephemeral one. A smudge dropping from the object light is cast on, in the opposite direction. An image of that object, an imitation, nothing but an outline, imitation, fragmented reality, the opposite of reality. It is a reflection of a thing, a dark image, a weakly similar version. Shadow is matter; undergoing reproduction, not specified from end to end, blinking, rich in depth, texture and convexities. A shadow without the casting object is just a blob, a semblance of existence.

 

Skiagraphia is an attempt to materialize shadow as a solid, an animation; to capture its semi-existence and shape and form it. The shadow, all of a sudden, becomes something tangible.

A shadow casting a shadow casting a shadow – an elusive form of something being embodied, then embodied again.

 

The shadow Plato described in The Republic, a dialogue he wrote, was the inspiration for Skiagraphia. The allegory of a cave and a group of people surrounding a fire is akin to an obfuscated reflection of the reality, an illusion of the senses and nothing more than a vague outline. Plato has thought the concept of the basis of matter by employing five ideal solids – the tetrahedron, the cube, the octahedron, the dodecahedron and the icosahedron – as the five elements: fire, water, wind, earth and ether. It is the main purpose and the pivot of the project to seek the order of the world expressed in geometrical rules, while the shadows remind us how unordered is our perception of the reality.